Merhaba başlığı okuduktan sonra meraka kapıldığınızın farkındayım. Özellikle de bir işletmede marka yöneticisiyseniz konuyu biraz merak etmiş olabilirsiniz. Kendinize benim markam nasıl bir bukalemun olabilir diyebilirsiniz. Şöyle olur : logonuzda bir sürü renk varsa ve insanlar markanızı hatırlayamıyorsa, evet sizin markanızda bir bukalemuna dönüştürülmüştür. Herkes bukalemunun renkli olduğunu bilir; fakat hiç kimse hangi renk olduğunu bilmez! Yanlış mı düşünüyorum?
Haydi o zaman yazıyı okumaya başlayalım:) Bu yazımda markada renk kuralından bahsedeceğim; fakat renk kuralıyla ilgili bir şeyler yazmadan önce, marka hakkında hiç bilgi sahibi olmayan veya marka nedir bilen fakat tam olarak tarif edemeyenlere ön bilgi vermek istiyorum.
Marka Nedir? Sorunun cevabını 10 saniye düşünmenizi istiyorum. Bu soruyu size sorduğumda kafanızda ne canlandı? Burger King, Mc Donalds, Starbucks, intel, AMD, BMW, Mercedes, Nike veya sizin sevdiğiniz markalar canlandı öyle değil mi? Şahsen bana bu soru sorulsaydı kafamda direk Mini Cooper canlanırdı; çünkü marka imajı bende çok kuvvetli, bu arada Mini Cooper’ın rengi nedir bilmiyorum, hatırlamıyorum:)
Konuyu fazla dağıtmadan size marka nedir özetlemek istiyorum. Türk Patent Enstitüsüne göre markanın tanımı bu şekildedir :
Marka, bir işletmenin mal ve/veya hizmetlerini bir başka işletmenin mal ve/veya hizmetlerinden ayırt etmeyi sağlaması
koşuluyla, kişi adları dahil, özellikle sözcükler, şekiller, harfler, sayılar, malların biçimi veya ambalajları gibi çizimle görüntülenebilen veya benzer biçimde ifade edilebilen, baskı yoluyla yayımlanabilen ve çoğaltılabilen her türlü işarettir.
Bana göre ise kısaca marka bir işletmeyi diğerlerinden ayırt eden işarettir. Evet markanın tanımını yaptıktan sonra konumuzla ilgili bağlantıyı tam bu noktada kurabiliriz. Markanın ayırt edilebilir olması için renk çok önemlidir. Burger King dediğimde aklınıza hangi renk geliyor? Birde Mc Donalds dediğimde hangi renk geldi?
Renkleri hatırlamama ihtimalinize karşı resimleri ekledim. Peki ne görüyorsunuz, evet iki markanında benzer renkleri var. İkisinde de sarı ve kırmızı renkler ağırlıklı kullanılmış. İşte bu noktada markada renk kuralı devreye giriyor.
Markada renk kuralına göre bu iki firmanın yaptığı çok yanlış! Nedenini kısaca şöyle özetleyelim : Marka renginiz kendinize rakip olarak seçtiğiniz işletmenin tam zıttı/karşıtı olmalıdır. Burger King ve Mc Donalds, ikisi de dünya devi ve aynı kulvardalar; fakat birbirlerinden ayır edici özellikleri olan marka renkleri aynı! Bu çok yanlış bir uygulama, sanırım firmalar bunun farkında ama milyonlarca dolar yatırım yaptıktan sonra logoyu değiştirmek zor olsa gerek:)
Peki bir de bilgisayar işlemcisi yapan intel ve amd’yi düşünün. Logoları ve renkleri kafanızda canlandı
mı? Canlanmadıysa hatırlamanıza yardımcı olmak için logoları yazıya dahil ediyorum. Peki ne gördünüz, iki farklı logo ve renk. intel mavi rengi kullanmış; AMD ise yeşil, işte çok doğru bir uygulama örneği. İki firma aynı kulvarda birbirleriyle çok ciddi rekabet halindeler ve ikisi de çok güçlü firmalar. Seçtikleri renkler çok doğru renkler; çünkü mavi ve yeşil 5 temel renkten ikisi. Markanız için eğer bir renk seçecekseniz 5 temel rengi seçmeniz markanızın akılda kalması için çok faydalı, bu renkler : Kırmızı, Turuncu, Sarı, Yeşil ve Mavi’dir.
Şimdi biraz renkleri inceleyelim, neden renkler bu kadar önemlidir; çünkü renklerin herbiri gözün farklı noktalarında oluşmaktadır. Renk spektrumunun kırmızı ucunda yer alan renkler, retinanın hemen arkasında oluşur. Bundan dolayı, baktığınızda kırmızı rengin üzerinize doğru geldiğini hissedersiniz. Neden broşürlerde vb görsellerde devamlı kırmızı tercih edilir; çünkü ayırt edilmesi en kolay renklerden biridir. Renk spectrumunun mavi ucundaki renkler, retinanın hemen önünde odaklanır. Mavi renk sizden uzaklaşıyormuş izlenimi verir. Kırmızı enerji ve heyecanın ya da insanın yüzünün rengi iken; mavi ise sakinleştirici, huzur veren, dinlendirici bir renktir.
Her rengin kendine özgü özellikleri bulunmaktadır, mavi dinlendirici bir renktir, kırmızı iştah açar, yeşil huzurun sakinliğin ve yaratıcılığın rengidir, sarı geçiciliğin ve dikkat çekiciliğin rengidir. Dikkat ederseniz fast food sektöründe sarı kullanılmıştır; çünkü yemek yemek geçicidir. Anlık yemek yer ve gidersiniz, taksiler de sarıdır, dikkat çekicidir. Daha ciddi ve kalıcı işler yapan kurumlar logolarında sarıyı kullanmaması mı gerekiyor, bu konuda düşünmek gerekiyor? Lacivert otoriteyi temsil eder, bundan dolayıdır ki şirketler ve devlet kurumları tarafından kullanılır. Siyah gücü ve asilliği temsil eder. Beyaz temizliği ve saflığı temsil eder.
Yukarıdaki örnekleri düşünerek firma logolarını incelediğinizde aslında renklerin ne kadar önemli olduğunu ve logolarda bilinçli kullanıldığını anlıyoruz. Örnek olarak Kariyer.net mor rengi kullanıyor. Mor renk nevrotik bir renktir ve insanların bilinçaltını korkutan bir renktir. Bir taraftan da umut, zenginlik ve yeni fırsatların rengidir, İş arayanların psikolojisinde aslında birçok duyguyu içiçe yaşamaktadır. Bir taraftan işsizliğin sıkıntısı; bir taraftan da umut ve para kazanma ihtiyacı. Sizce sarı renkli bir İK sitesi ne kadar uygun olurdu?
Markanızı oluştururken renk kuralını dikkate almanız, markanızın çok daha akılda kalıcı olmasını sağlayacaktır. Coca Cola’yı düşündüğünüzde aklınıza hangi renk geliyor : tabiki kırmızı. Peki Pepsi : Mavi mi:) Evet şimdi mavi ama daha önce Pepsi’nin logosundaki kırmızı renk ağır basıyordu. Aynı kulvarda iş yapan iki firmanın, aynı rengi paylaşamayacağı ve bunun çok büyük bir hata olduğunu fark ettiler ki, Pepsi yöneticileri logolarında ve kurumsal renklerinde maviyi daha baskın kullanmaya başladılar.
Özetlemek gerekirse, markanızı oluştururken renklerin önemini dikkate almalısınız. Renklerin dışında başka faktörlerle markanın akılda kalıcı olması için çok etkili; fakat bu yazımda renklerin önemine dikkat çekmek istedim. Daha sonraki yazılarımda markanızın etkili olması için diğer kuralları da yazacağım.
Zaman ayırdığınız ve okuduğunuz için çok teşekkür ederim.
Written by Soner Görpeli
Blogger
Marka Yaratmanın 22 Kuralı isimli kitabı okuduğumdan dolayı alıntı yaptığım noktalar vardır. Kitabı okumanızı tavsiye ederim.
Marka Yaratmanın 22 Kuralı
AL & LAURA RIES – MediaCat
Soner Görpeli 